Bài viết “Ý nghĩa lời hào và lời quẻ dịch số 1 Bát Thuần Càn trong chiêm bói dịch” gồm các phần chính sau đây:

1. Giải mã ý nghĩa thoán từ, tượng truyện, lời quẻ Bát Thuần Càn
2. Phân tích ý nghĩa lời hào sơ cửu (hào 1) của quẻ Bát Thuần Càn
3. Luận giải ý nghĩa lời hào cửu nhị (hào 2) của quẻ Bát Thuần Càn
4. Luận bàn ý nghĩa lời hào cửu tam (hào 3) của quẻ Bát Thuần Càn
5. Bật mí ý nghĩa lời hào cửu tứ (hào 4) của quẻ Bát Thuần Càn
6. Tìm hiểu ý nghĩa lời hào cửu ngũ (hào 5) của quẻ Bát Thuần Càn
7. Giải nghĩa lời hào thượng cửu (hào 6) của quẻ Bát Thuần Càn
8. Giải nghĩa lời hào dụng cửu (hào 7) của quẻ Bát Thuần Càn

1. Giải mã ý nghĩa thoán từ, tượng truyện, lời quẻ Bát Thuần Càn

Tổng quan về quẻ dịch số 1 mở đầu trong 64 quẻ Kinh dịch – Quẻ Bát Thuần Càn (gọi tắt là Thuần Càn, có sách gọi Càn là Kiền) là một trong 8 quẻ thuộc nhóm cung Càn (Bát Thuần Càn, Thiên Phong Cấu, Thiên Sơn Độn, Thiên Địa Bĩ, Phong Địa Quan, Sơn Địa Bác, Hỏa Địa Tấn, Hỏa Thiên Đại Hữu) nên có các đặc trưng sau: có số cung Lạc Thư là 6, đại biểu phương Tây Bắc, ngũ hành Kim, thời gian ứng với cuối thu, đầu đông (giữa tháng 9 và tháng 10). Có số 4 và 9 là 2 số “sinh thành” của Hành Kim bản mệnh của quẻ Càn. Can tương ứng là Tân và 2 Chi tương ứng là Tuất – Hợi. Độc giả tìm hiểu sâu hơn ở bài viết “Luận bàn về tượng quẻ càn và ý nghĩa trong dự báo bói dịch”.

Quẻ có Hạ quái (Nội quái) là: ☰ (乾 qián) Càn hay Trời (天). Thượng quái (Ngoại quái) là: ☰ (乾 qián) Càn hay Trời (天) nên là quẻ “tỷ hòa”. “Càn: Nguyên, Hanh, Lợi, Trinh’’ là câu mở đầu cho quẻ Càn có ý nghĩa gốc là: “Chức năng của trời là gốc rễ vĩ đại sáng tạo ra vạn vật, thông hành không có trở ngại gì, cát tường thuận hòa, ngay thẳng chính trực và kiên định không thay đổi. “Càn” tượng trưng “Trời”, mặt đối lập với “Đất”, trời là khởi nguồn sáng tạo ra vạn vật, trời rộng lớn là đạo của bậc quân vương. Vì thế, tất cả các hào trong quẻ Càn đều là hào dương, là hình tượng của khí dương.

Tượng quẻ Bát Thuần Càn:

象 曰 . 天 行 健 . 君 子 以 自 疆 不 息 .

Thiên hành kiện. Quân tử dĩ tự cường bất tức.

Trời cao mạnh mẽ xoay vần.

Nên người quân tử quyết tâm tự cường.

Không hề ngưng nghỉ triển dương…

Luận giải ý nghĩa: Trời vận hành mạnh mẽ, người quân theo đó luôn luôn tự cường. Ý khuyên, là thời vận thịnh trị thích hợp cho những điều tích cực, nên chăm chỉ thi thố tài năng khi có điều kiện thuận lợi.

Thoán từ quẻ Bát Thuần Càn:

乾 . 元  亨 利  貞 .

Kiền. Nguyên hanh lợi trinh.

Kiền là cội gốc muôn loài.

Làm cho vạn vật tốt tươi mọi đường.

Làm cho lợi ích hanh xương.

Lại cho thành tựu vô cương mới là.

Luận giải ý nghĩa: Quẻ Càn tượng trưng cho mọi đầu mối sự hanh thông, điều tích cực, có lợi, sự lâu bền. Còn tượng trưng cho thời thịnh trị, tính tích cực, điều may mắn tốt lành. Gặp quẻ này thì nói chung gặp nhiều tích cực, dễ thành công, công việc trôi chảy, thuận lợi.

Thoán truyện quẻ Bát Thuần Càn:

彖 曰 . 大 哉 乾 元 . 萬 物 資 始 . 乃 統 天 . 云 行 雨 施 . 品 物 流 形 . 大 明 始 終 .六 位 時 成 . 時 乘 六 龍 以 御 天 . 乾 道 變化 . 各 正 性 命 . 保 合 大 和 . 乃 利 貞 . 首 出 庶物 . 萬 國 咸 寧 .

Lớn thay là cái gốc trời!

Làm cho vạn vật, vạn loài sinh sôi

Kiền nguyên tóm hết Đạo Trời.

Tóm thâu Thiên Đạo, khúc nhôi sinh thành.

Rồi ra vũ thí, vận hành

Làm cho vạn vật hình thành mọi nơi.

Thánh Nhân thấu suốt đầu đuôi.

Biết sáu giai đoạn cơ trời biến thiên.

Thế là cưỡi sáu rồng thiêng,

Vượt muôn biến hóa, băng miền trời mây.

Cơ Trời biến hóa vần xoay, 

Làm cho vạn vật thêm hay, thêm tình.

Kiện toàn tính mệnh của mình,

Giữ gìn toàn vẹn tính lành Trời cho.

Thế là lợi ích không bờ.

Thế là vĩnh cửu, thế là lợi trinh.

Thánh nhân vượt trội chúng sinh.

Làm cho muôn nước an bình khắp nơi.

Dự báo Hà Lạc, Mai hoa dịch số: Quẻ Thuần Càn là quẻ tốt, Dương cực thịnh, chỉ thời thịnh trị, lợi cho những điều tích cực, thời của người quân tử thi thố tài năng. Nhưng cũng vì cực thịnh mà ẩn tàng cái suy, hào thượng cửu ẩn chứa trong lòng cái sắp biến đổi. Vì vậy phải biết cơ trời mà hành động cho đúng: khi còn ở hào sơ cửu thì phải kiên nhẫn chờ thời. Vào hào cửu nhị, cửu tam, cửu tư là thời cơ thuận lợi cho mọi việc triển khai. Sang hào cửu ngũ, lên tột đỉnh của sự thành công thì phải cần mẫn chăm lo công việc chung, không chút lơ là và phải luôn luôn đề phòng điều thái quá.

Như vậy quẻ cho biết: thời vận tốt, nhưng đầu vận chưa thể vội vàng mà còn phải chờ thời, nôn nóng dễ thất bại, giữa vận sung mãn, phải biết dựa vào người có đạo đức tốt, có thế lực mạnh, lo tận lực về công việc để đạt kết quả như ý muốn, cuối vận phải dự phòng sự thay đổi bất thường, đem đến hậu quả xấu. Gặp quẻ này dù hiện tại đang khó khăn, nhưng tương lai sẽ rất sáng sủa. Xuất hành tốt, gặp may. Tìm việc có người giúp đỡ thì dễ dàng, nôn nóng không tốt. Kiện tụng nên hoà giài. Tài vận tốt về sau. Kinh doanh lúc đầu có khó khăn, sau nhiều tài lộc. Thi cử dễ thành đạt. Bệnh tật gặp quẻ này thì không lợi, có thể bị bệnh nặng. Hôn nhân và gia đình lúc đầu có khó khăn nhưng sau thuận lợi. Đối với nữ giới thì trắc trở.

Những tuổi nap Giáp: Giáp Tý, Giáp Thìn, Giáp Ngọ, Nhâm Thân, Nhâm Tuất. Hoặc: Giáp Ngọ, Giáp Thân, Giáp Tuất, Nhâm Tý, Nhâm Dần, Nhâm Thìn...

Người thuộc quẻ này sinh tháng 3, tháng 6, tháng 9, tháng 12 là những tháng thuộc Thổ thì tốt (Thổ sinh Kim). Sinh tháng 7, tháng 8 là được tháng sinh. Người có Quẻ này sinh vào các tháng trên thì hợp thời hợp quẻ, cuộc đời sẽ gặp nhiều may mắn, thuận lợi nhiều phúc lộc, dù giờ sinh có ở vào hào vị kém cũng dễ thành công. Trái lại, sinh không hợp tháng thì dù vào hào vị tốt cũng gặp vất vả gian nan.
Nếu số điện thoại của bạn có Quẻ Thuần Càn thì khá tuyệt. Để biết số điện thoại của bạn gieo được quẻ nào, có hợp tuổi, hợp phong thủy với bạn hay không? hãy kiểm tra ngay với công cụ xem bói sim số 1 hiện nay được lập bởi chuyên gia phong thủy của chúng tôi ở bên dưới.

2. Phân tích ý nghĩa lời hào sơ cửu (hào 1) của quẻ Bát Thuần Càn

初 九 .     潛 龍 . 勿 用 .

象 曰 .     潛 龍 勿 用 . 陽 在 下 也 . 

Sơ Cửu: Tiềm long vật dụng.

Rồng còn tiềm ẩn chớ dùng.

Tượng viết: Tiềm long vật dụng. Dương tại hạ dã.

Rồng ẩn chớ dùng.

Là vì Dương hãy còn nằm dưới Sơ.

Luận giải ý nghĩa:

 Sơ rằng: Rồng ẩn chớ dùng,

Tại sao rồng ẩn, chẳng ưng thi tài?

Trả lời:

Đức cao mà lại ẩn mình,

Đời thay, mình vẫn là mình chẳng thay.

Tiếng tăm chẳng gợn mảy may.

Đời không biết tiếng, mà nay chẳng buồn,

Chẳng cầu danh vọng trần hoàn,

Gặp thời, Đạo lý âu mang thi hành,

Thời cơ chẳng thuận cho mình,

Âu cùng Đạo lý mai danh ẩn tàng.

Luôn luôn khí phách đường hoàng;

Chẳng gì khuynh đảo tâm xoang của người.

Ấy là rồng ẩn trong đời. 

Suy ngẫm: Hào Sơ Cửu: ở vị thấp nhất, nên tượng trưng bằng tiềm long, rồng còn ở trong hang. Do đó chớ nên xuất hiện vội, tuy lánh đời mà không lấy thế làm buồn. Ví dụ: Lã Vọng câu cá chờ thời ở Bàn Khê.

Dự báo Hào 1 Quẻ Bát Thuần Càn: Hào 1 là hào chỉ thời cơ chưa đến (Tiềm long vật dụng), nên kiên nhẫn chờ thời. Nếu nôn nóng hành động sớm thì hào 1 này sẽ biến thành hào âm, quẻ Càn biến thành quẻ Cấu, dễ phạm vào sai lầm, làm điều sằng bậy.

3. Luận giải ý nghĩa lời hào cửu nhị (hào 2) của quẻ Bát Thuần Càn

九 二 .     見 龍   在田 . 利 見 大 人 .

象 曰.      見 龍 在  田 . 德 施 普 也

Cửu nhị: Hiện long tại điền. Lợi kiến đại nhân.

Rồng hiện trong đồng.

Nếu mà gặp đấng Cửu trùng thì hay

Tượng viết: Hiện long tại điền. Đức thi phổ dã.

Rồng hiện trong đồng

Thi ân, bá đức, xa gần đã hay.

Luận giải ý nghĩa:

Hào hai rồng hiện trong đồng,

Nếu mà gặp đấng Cửu trùng thời hay.

Nghĩa là làm sao?

Trả lời:

Thế là đức hạnh cao dầy

Lại thêm trung chính, thẳng ngay, hoàn toàn.

Nói ra lời đã đủ tin.

Việc làm thường nhật trang nghiêm, hẳn hoi.

Thấy điều tà khuất xa rời,

Cố công giữ vẹn tính Trời mới nghe.

Chỉnh trang thời thế, chẳng khoe,

Đức nhân cảm hóa mọi bề gần xa.

Đồng ruộng rồng ra,

Đại nhân nếu gặp thật là mắn may.

Đại nhân nói tới nơi đây,

Chính là Thiên tử, đấng thay quyền trời.

Suy ngẫm: Hào Cửu Nhị: dương hào cư âm vị, đắc trung, là hiện long tại điền, rồng đã ra khỏi vực. Nếu gặp được minh chủ thì sẽ làm được sự nghiệp to tát. Ví dụ: Lã Vọng, tức Khương Tử Nha, sau khi được Văn Vương mời về cầm quyền chính, phạt Trụ, lập nên cơ nghiệp nhà Chu.

Dự báo Hào 2 Quẻ Bát Thuần Càn: ý nói thời cơ đã đến, nên tìm người có tài năng, có địa vị mà ra mắt. Sinh đúng thời thì dễ làm nên danh nghiệp. Sinh không hợp thời thì cũng tạo được phúc lộc.

4. Luận bàn ý nghĩa lời hào cửu tam (hào 3) của quẻ Bát Thuần Càn

九 三 .      君 子 終 日 乾 乾 . 夕 惕 若 . 厲 無 咎 .

象 曰 .      終 日 乾 乾 . 反 復 道 也 .

Cửu tam: Quân tử chung nhật kiền kiền. Tịch dịch nhược. Lệ. Vô cữu.

Suốt ngày quân tử lo toan,

Chiều buông, dạ vẫn bàng hoàng chưa yên.

Sự đời nguy hiểm tần phiền.

Nhưng ta trọn Đạo một niềm lỗi chi?

Tượng viết: Chung nhật kiền kiền. Phản phục Đạo dã.

Suốt buổi lo toan,

Ấy là đắp đổi sớm hôm Đạo trời.

Luận giải ý nghĩa:

Suốt ngày quân tử lo toan,

Chiều buông, dạ vẫn bàng hoàng chửa yên.

Sự đời nguy hiểm, tần phiền,

Nhưng ta trọn Đạo một niềm, lỗi chi? 

Thế nghĩa là làm sao?

Trả lời:

Đức mình, quân tử trau dồi,

Đồng thời sự nghiệp, chẳng ngơi kiện toàn,

Muốn cho đức cả huy hoàng,

Một niềm trung tín, sắt son ai tầy,

Sửa sang lời nói cho ngay,

Nói lời thành tín, nghiệp xây vững bền.

Biết nơi phải đến, đến liền,

Thế là biết được cơ duyên ở đời.

Biết tìm chung cuộc hẳn hoi,

Thấy rồi thực hiện, lẽ Trời đành hay.

Cho nên quân tử xưa rầy,

Cao không ngạo nghễ, thấp nay chẳng buồn.

Những là hoạt động, lo toan,

Tùy thời, xử thế, khôn ngoan đề phòng.

Lâm nguy, vẫn vẹn tác phong,

Không hề lầm lỗi, ai hòng cười chê. 

Suy ngẫm: Hào Cửu Tam: dương hào cư dương vị, trùng dương, lại ở chênh vênh trên cùng hạ quái và dưới thượng quái, một địa vị khó xử, nên có lời răn: phải suốt ngày hăng hái tự cường mà như có điều lo sợ. Ví dụ: Tư Mã Ý được vua Ngụy ủy thác, rồi bị gièm pha nghi kỵ, phải giả vờ giả lẫn, cáo lui để bảo tồn tính mệnh.

Dự báo Hào 3 Quẻ Bát Thuần Càn: Lời hào khuyên là đã ra thi thố tài năng thì phải luôn luôn cố gắng làm việc, giữ mình ngay thẳng, biết lo trước tính sau. Thời vận của hào này là lúc phải cần mẫn mới đạt được nguyện vọng. Hấp tấp nóng nảy dễ thất bại. Hào này không hợp với nữ mệnh.

5. Bật mí ý nghĩa lời hào cửu tứ (hào 4) của quẻ Bát Thuần Càn

九 四 .      或 躍 在 淵 . 無 咎 .

象 曰 .      或 躍 在 淵 . 進 無 咎 也 .

Cửu tứ: Hoặc dược tại uyên. Vô cữu.

Vẫy vùng trong chốn vực sâu.

Vực sâu vùng vẫy, có đâu lỗi lầm.

Tượng viết: Hoặc dược tại uyên. Tiến vô cữu dã.

Vùng vẫy vực sâu.

Tiến lên nào có lỗi đâu cho mình.

Luận giải ý nghĩa:

Vẫy vùng trong chốn vực sâu,

Vực sâu vùng vẫy, có đâu lỗi lầm?

Thế nghĩa là làm sao?

Trả lời:

Sự đời lên, xuống bất kỳ,

Miễn sao tránh khỏi tà phi, được rồi.

Cũng khi tiến thoái, tùy thời,

Luôn luôn giữ vẹn tính Trời, mới hay.

Con người quân tử xưa nay,

Nghiệp tu, đức tiến, kịp ngay với đời.

Đã theo kịp được thời Trời,

Làm sao có thể lầm sai được nào? 

Suy ngẫm: Hào Cửu Tứ: cũng ở chênh vênh như Tam, nhưng hơn Tam ở chỗ Tứ đã ở quẻ trên có thể tiến thoái dễ dàng hơn nên Thánh nhân bảo: phải biết xử sự tùy thời, thì sẽ không mắc lỗi. Ví dụ: Lưu Bị vào Tây Xuyên, thấy Lưu Chương hèn yếu, có thể cướp nước mà không mất lòng dân, cứ tiến. Và Trịnh Tùng, phục Thăng Long, có thể lên ngôi vua, nhưng thấy lòng dân còn tưởng nhớ nhà Lê, nên chỉ lập vương nghiệp mà không chiếm đế hiệu.

Dự báo Hào 4 Quẻ Bát Thuần Càn: Hào này ý nói: dù chưa thành đạt mà còn gặp nhiều gian nan nguy hiểm như con rồng còn phải nhảy qua vực sâu thì người quân tử cũng không có lỗi gì.

Mệnh hợp thì vẫn phải chờ thời, nên rèn luyện thêm gặp thời sẽ hiển đạt.

Mệnh không hợp thì sự nghiệp khó thành, như con rồng phải vượt vực sâu. Hào này không hợp với mệnh nữ và người tu hành.
Đừng quên trải nghiệm 1 lần phần mềm luận giải vận mệnh trọn đời chính xác nhất hiện nay của chúng tôi ở bên dưới.

6. Tìm hiểu ý nghĩa lời hào cửu ngũ (hào 5) của quẻ Bát Thuần Càn

九 五 .      飛 龍 在 天 . 利 見 大 人 .

象 曰 .      飛 龍 在 天 . 大 人 造 也 .

Cửu ngũ: Phi long tại thiên. Lợi kiến đại nhân.

Rồng bay, bay bổng trên trời,

Đại nhân gặp được nữa thì càng hay.

Tượng viết: Phi long tại thiên. Đại nhân tạo dã.

Rồng bay, bay bổng khung trời,

Đại nhân đang độ trổ tài kinh luân.

Luận giải ý nghĩa:

Rồng bay, bay bổng lưng trời,

Đại nhân gặp được, nữa thời càng hay.

Thế nghĩa là làm sao?

Trả lời:

Dạy rằng đồng khí tương cầu,

Đồng thanh tương ứng, trước sau lẽ Trời.

Nước tìm chỗ ướt chảy xuôi,

Lửa thì cao ráo, là nơi hướng về.

Mây theo rồng, mới thỏa thuê,

Gió theo được hổ, đề huề mới nên.

Thánh Nhân hoạt động chính chuyên,

Để cho vạn vật nhìn xem bấy chầy.

Gốc Trời hướng thượng xưa nay,

Gốc Đất hướng hạ, chẳng thay, chẳng rời.

Thế là loài lại theo loài,

Loài nào, loài ấy có sai bao giờ.  

Suy ngẫm: Hào Cửu Ngũ: đắc trung, ở vị chí tôn, nên tượng trưng bằng phi long tại điền rồng bay trên trời, bậc lãnh tụ tung hoành thiên hạ mà lại gặp được hiền tài để cùng làm việc lớn. Ví dụ: Hán Cao Tổ bình được thiên hạ nhờ công của Trương Lương, Tiêu Hà, Hàn Tín.

Dự báo Hào 5 Quẻ Bát Thuần Càn: Thời vận đã đến. Người thường cũng gặp quý nhân phú trợ.

Mệnh hợp cách là thời cơ lập công danh sự nghiệp lớn.

Mệnh không hợp cách thì dù chức quyền lớn cũng khó hoàn thành trách nhiệm, dễ thất thố. Số xấu thì dễ bị hình khác, tai vạ. Nữ mạng dễ lộng quyền.
Nếu bạn quan tâm đến phong thủy đừng bỏ qua 1 lần trải nghiệm phần mềm tìm dụng thần theo bát tự của chúng tôi sẽ giúp bạn tìm dụng thần chính xác từ đó chọn ngũ hành phù hợp để bổ cứu, cải vận

7. Giải nghĩa lời hào thượng cửu (hào 6) của quẻ Bát Thuần Càn

上 九 .       亢 龍 有 悔 .

象 曰 .       亢 龍 有 悔 . 盈 不 可 久 也 .

Thượng Cửu: Kháng long hữu hối.

Rồng bay quá trớn chẳng hay.

Rồng bay quá trớn, có ngày ăn năn.

Tượng viết: Kháng long hữu hối. Doanh bất khả cửu dã.

Rồng bay quá trớn ăn năn,

Đầy rồi, sao có khả năng cửu trường?

Luận giải ý nghĩa: lên cao quá mà không biết sửa mình, chỉ biết tiến không biết lui, nên tất yếu là khi hối hận cũng không kịp. Thói thường khi có quyền lực cao thì rất dễ xa rời quần chúng, dễ ỷ thế làm càn, không biết rằng lên cao quá không đúng năng lực tất sắp biến, như cái biến tất yếu của hào thượng cửu vậy. Đó là lời răn dạy muôn đời đối với quyền lực.

Suy ngẫm: Hào Thượng Cửu: tuy ở trên Cửu Ngũ, nhưng Ngũ đã là vị chí tôn rồi, nên Thượng chỉ có thể là bề tôi. Nên gọi là kháng long, rồng lên cao cùng cực, bậc nhân thần được quí hiển tột độ. Hữu hối: sẽ có việc phải hối nếu không biết thoái lui để giữ mình. Ví dụ: sau khi diệt được Ngô rồi, Văn Chủng không biết theo gương Phạm Lãi cáo lui, ở lại bị Câu Tiễn giết.

Dự báo Hào 6 Quẻ Bát Thuần Càn: Hào “Thượng Cửu” là hào không đúng vị, ngôi ám hào Dương, nên bấp bênh. Gặp hào này phải biết phòng thân, vì là hào sắp biến. Ngoài 50 tuổi gặp hào này dễ tổn thọ.

Mệnh hợp cách (sinh hợp tháng, hợp thời) thì đỡ hơn.

Mệnh không hợp cách thì sự nghiệp khó bền; có cố giữ thì cuối cùng cũng nhanh chóng trở thành kẻ “vô danh tiểu tốt”. Nữ mệnh thì là người không thạo nội trợ, không quản lý nổi gia đình.

8. Giải nghĩa lời hào dụng cửu (hào 7) của quẻ Bát Thuần Càn

Trong 64 quẻ chỉ có 2 quẻ có hào 7 là quẻ Bát Thuần Càn và Thuần Khôn. Đối với quẻ Bát Thuần Càn thì gọi là Dụng cửu ý muốn nói, không có hào nào làm chủ, không phải dùng đến quyền lực của cá nhân nào, chỉ có nguyên sáu hào Dương, thể hiện bốn đức tính cơ bản của Tạo Hoá là: Nguyên, Hanh, Lợi, Trinh. Đó là điều tốt nhất.

用 九 .       見 群 龍 無 首 . 吉 .

象 曰 .       用 九 . 天 德 不 可 為 首 也 .

Dụng Cửu: Kiến quần long vô thủ. Cát.

Đàn rồng chẳng có con đầu,

Sự tình đến thế, thời âu tốt lành.

Tượng viết: Dụng Cửu. Thiên đức bất khả vi thủ dã.

Rồng bay chẳng có con đầu,

Thế là thiên đức bằng nhau còn gì!

Để xem luận giải ý nghĩa các quẻ dịch khác vui lòng chọn tên quẻ ở bên dưới rồi kích vào Luận giải.