Bài viết “Tìm hiểu về tượng vạn vật nhóm quẻ Tốn và ý nghĩa trong dự đoán bói dịch” gồm các phần chính sau đây:

1. Tổng quát về Quẻ Tốn (quái Tốn)
2. Luận giải tính chất và đặc điểm của quẻ Tốn (Quái Tốn)
3. Tượng vạn vật ứng với nhóm quẻ Tốn (Quái Tốn)
4. Tìm hiểu về tượng quẻ Tốn sinh khắc quẻ Thể chủ việc gì?

1. Đại cương về Quẻ Tốn (quái Tốn)

Bát quái (8 quái) là 8 biểu tượng hay còn gọi là 8 quẻ, mỗi quẻ gồm ba hàng, mỗi hàng là nét đứt (hào âm) hoặc nét liền (hào dương). Quy luật biến hóa tuần hoàn của các vạch liền (Dương) và vạch đứt (Âm) giống như sự biến hóa về tính đối xứng của vạn vật, tính tuần hoàn của khí hậu, của thời tiết bốn mùa…Để tìm hiểu thêm sâu hơn về bát quái là gì? các bạn xem thêm bài viết “Luận giải bát quái là gì và ứng dụng bát quái trong cuộc sống”. Còn trong bài viết này tôi chỉ đi phân tích về quái Tốn cũng còn được gọi là quẻ Tốn trong bát quái.

Ngày xưa để dễ nhớ các cụ có câu “Tốn hạ đoạn” do quẻ Tốn có 2 hào trên là hào Dương liền, ở dưới là 1 hào Âm đứt đoạn nhìn như là ở dưới đứt đoạn. Theo Tiên Thiên Bát Quái thì Quái Tốn là phương Tây Nam, có số thứ tự là 5 vì sự chuyển động (Chấn) sẽ gây ra gió (Tốn). Còn theo Hậu Thiên Bát Quái thì quái Tốn là phương Đông Nam, có số cung Lạc thư là 4 và có ngũ hành Mộc vì vận hành đến quẻ Tốn, vạn vật đã đầy đủ, hưng vượng, mặt trời đã lên cao, chiếu rọi vạn vật rõ ràng.

Có số 3 và 8 là 2 số “sinh thành” của Hành Mộc bản mệnh của Quẻ Tốn.

Can tương ứng là Ất (Mộc) và 2 Chi tương ứng là Thìn – Tỵ

Quái Tốn (☴) có số vạch hào là 4 nên là quẻ Âm. Nhóm quẻ thuộc Tốn gồm 8 quẻ là quẻ Thuần Tốn và 7 biến quái là: Phong Thiên Tiểu Súc, Phong Hỏa Gia Nhân, Phong Lôi Ích, Thiên Lôi Vô Vọng, Hỏa Lôi Phệ Hạp, Sơn Lôi Di, Sơn Phong Cổ

2. Tổng hợp tính chất và đặc điểm của quẻ Tốn (Quái Tốn)

Quái Tốn (☴) có hào âm ở dưới là tĩnh, hai hào Dương ở trên là động, tượng trưng đất thì tĩnh, còn vật ở bên trên, tức là gió thổi, thì động, nên Tốn là gió. Quẻ Tốn có hào âm ở dưới là tĩnh, là ẩn, tượng rễ cây chui dưới lòng đất. Hai hào Dương ở trên là động, hiện rõ, tượng thân cây sinh trưởng, nên Tốn là thảo mộc, là trưởng. 

Quẻ Tốn có đặc tính thuận theo và hoà nhập. Chúng ta muốn đi đến một cảnh giới cao thâm, đi vào một khu vực nào đó thì nhất định phải đầu tư nhiều năng lượng, tinh lực, thể lực. Bắp đùi là bộ phận từ đầu gối trở lên, là chỗ có lực nhất của cơ thể con người. Cho nên dùng đặc tính của quẻ tốn đại biểu cho bắp đùi.

3. Tượng vạn vật ứng với nhóm quẻ Tốn (Quái Tốn)

Vũ trụ là một hệ thống lớn của vạn vật. Cổ nhân nói “Vật tụ theo bầy, người tụ theo nhóm”. Vạn vật tuy khác biệt nhau nhưng nếu phân chia chúng theo những đặc tính chung, qui nạp chúng dựa trên công năng và mối liên hệ giữa các động thái, hành vi của sự vật để phân loại thành “tượng”. Tượng quẻ bao gồm ý nghĩa cả 2 mặt: một là vật cụ thể như Càn là Cha, Khôn là mẹ…; hai là tượng vật khái quát trừu tượng. Trên cơ sở “tượng quẻ” đó để dự đoán cát hung, bí mật trong vũ trụ.

Tượng vật là lấy tượng của bát quái (8 quẻ đơn) ứng với 8 loại sự vật lớn: Quẻ Càn - tượng trời, quẻ Khôn – Tượng đất, quẻ Chấn – tượng sấm, quẻ Tốn – tượng gió, quẻ khảm – tượng nước, Quẻ Ly – tượng lửa, quẻ Cấn – tượng núi, quẻ Đoài – tượng sông hồ.

Còn tượng các vật ứng với quái Tốn như sau:

Thời tiết: Gió

Địa lý: Vùng Đông Nam, Đất hướng đông nam, nơi có cây cỏ tươi tốt (rậm rạp), vườn hoa rau quả.

Nhân vật: Trong gia đình thì là Trưởng nữ (con gái trưởng, con gái lớn), ngoài xã hội là bà quả phụ, người tu sĩ, người ở ẩn trên núi

Tính chất: Nhu hoà, xuyên thấu, nhún nhường, ngoài cứng trong mềm, cổ vũ, tiến thoái không kết quả.

Thân thể và bệnh tật: Tốn đại diện cho cánh tay, bộ phận cử động nhiều. Phủ tạng thì Tốn là Ruột – Mộc, Về bệnh thì Tốn chỉ bệnh ở cánh tay, bệnh đường ruột, trúng gió, bệnh phong

Thời gian: Giao thời giữa mùa xuân hạ, thuộc tháng 3, năm tháng ngày giờ Thìn, Tỵ. Ngày ứng: mồng 3, 5, 8.

Động vật: Thịt gà, cầm thú, sâu bọ trong rừng sâu, rau quả vị chua

Tĩnh vật: Mộc hương, dây thừng, vật bằng tre gỗ dài, các vật dụng bằng đồ gỗ chạm khắc

Nhà cửa: Chỉ nơi gần chợ, chùa, nhà ở hướng đông nam, lợi ở chỗ vườn tược xanh tốt hoặc trong rừng

Gia trạch: nơi ở yên ổn, thoáng gió, được nhà mùa xuân tốt, được nhà mùa thu bất lợi

Về mồ mả chôn cất: Mồ mả, chôn cất lợi về hướng Đông Nam, nơi nhiều cây, thoáng gió

Hôn nhân: Có thể thành, hợp hôn nhân với người trưởng nữ, vào mùa thu bất lợi.

Cầu danh: hợp với nhậm chức ở phương đông Nam, chức văn thư, chức thu thuế các hàng tre và gỗ

Mưu cầu (mưu lợi): Có mưu lợi, có được của, có thể thành, dễ phát nghề nông lâm, nghề xuất nhập cảnh

Giao dịch: Có thể thành, tiến thoái bất nhất, có lợi về giao dịch hàng lâm nghiệp như gỗ, tre, nứa, trà.

Xuất hành: Lợi hướng đông Nam, bất lợi hướng Tây Bắc, chính Tây

Về ăn uống (Ẩm thực): Thịt gà, thịt loài vật ở rừng, rau quả vị chua

Sinh đẻ: Phụ nữ có thai dễ sinh nếu quẻ vào mùa Hạ, mùa Xuân, con đầu dễ sinh con gái, quẻ vào mùa thu xem hại thai, nên ngồi hướng đông nam.

Cầu tài: dễ phát nghề làm nông, làm việc trong lĩnh vực xuất nhập cảnh

Mong gặp: Dễ gặp người miền núi, có lợi khi gặp văn nhân, tu sĩ.

Họ tên: Tên họ có chữ mộc, hàng vị 5, 8, 3

Màu sắc: Xanh lục, ngọc bích, trắng xanh, trắng tinh.

Ngũ vị: Chua

Số hạng: 5 - 8 -3

Số mục: 5 - 8 -3

Các ý nghĩa dự báo khác: Quẻ Tốn vượng về mùa xuân, hè còn bất lợi về Thu, đông vì là quẻ thuộc sự sinh trưởng của cây cối, của hành Mộc vượng.

4. Luận giải tượng quẻ Tốn sinh khắc quẻ Thể chủ việc gì?

Những người mới học bói dịch thì sau khi lập được tượng quẻ thường rất lúng túng không biết bắt đầu nói từ đâu. Có thể bắt đầu bằng cách xét sự sinh khắc giữa quẻ Dụng và quẻ Thể trong tượng quẻ chủ như sau:

• Quẻ Tốn là quẻ Dụng sinh quẻ Thể: chủ về các việc được lợi do núi rừng (sơn lâm) hoặc nhờ những việc sơn lâm mà được của, hoặc được của từ phía đông nam đến, hoặc được lợi nhờ những mặt hàng thảo mộc.
• Quẻ Tốn là quẻ Dụng khắc quẻ Thể: Chủ về các việc bị những người trong tên họ có chữ thảo, mộc làm hại hoặc lo lắng vì những việc sơn lâm hoặc bị người ở phía đông nam làm lo lắng, phải cấm kỵ những điều hại vì vợ hoặc những tai ách vì trẻ con hoặc người xấu đưa đến.

Nếu bạn thấy bài viết này bổ ích hãy like, share bài viết và fanpage “Xemvm.com” để ủng hộ chúng tôi và chia sẻ kiến thức hay cho bạn bè của bạn. Vui lòng ghi rõ nguồn website xemvm.com khi bạn trích dẫn nội dung từ bài viết này. Cám ơn bạn rất nhiều!