初 六 .      用 拯 馬 壯 . 吉 .

象 曰 .      初 六 之 吉 . 順 也 .

Sơ Lục: Dụng chửng. Mã tráng. Cát.

Sửa sang, giúp đỡ liền ngay,

Thêm con ngựa khỏe, mới hay mới lành,

Tượng viết: Sơ Lục chi cát. Thuận dã.

Sơ Lục mà hay,

Là vì khéo xử, hợp ngay với thời.

Luận giải ý nghĩa: Sơ Lục bắt đầu thời kỳ hoán. Sự ly tán vừa chớm nở, cần phải được ngăn chặn ngay. Ngăn chặn một cách mạnh mẽ nữa mới tốt. Hào Sơ Lục đây Âm nhu, không đủ sức cứu vớt được sự ly tan, nhưng may ở gần nhị, nên có thể dùng sức của nhị để đối phó với tình thế. Vì thế nói rằng Mã tráng. Cát (Mã tráng đây chỉ Cửu nhị).

Suy ngẫm: Hào Sơ Lục: âm nhu tài hèn. Lúc thời Hoán khởi đầu, Sơ không làm được đâu, nhưng nếu biết theo Cửu Nhị tài giỏi thì được Cát.

Dự báo Hào 1 quẻ Phong Thủy Hoán: Hào tốt, quan chức dễ thăng tiến. Kẻ sĩ được trọng dụng. Người thường gặp vận may, có quý nhân phù trợ. Kinh doanh phát đạt, nhiều tài lộc. 

Mệnh hợp: người có tài đức, gặp được thời cơ, lập công cứu nước, hộ dân, được mọi người tôn kính, phúc lộc lâu bền.

Mệnh không hợp: gặp vận may được người giúp đỡ, tạo dựng được sự nghiệp. 

九 二 .     渙 奔 其 機 . 悔 亡 .

象 曰 .     渙 奔 其 機 . 得 愿 也 .

Cửu nhị: Hoán bôn kỳ kỷ. Hối vong.

Gặp thời hoán tán ly tan,

Vội tìm đến chỗ ở an mới là.

Hết còn phiền trách, âu lo.

Tượng viết: Hoán bôn kỳ kỷ. Đắc nguyện dã.

Gặp thời hoán tán ly tan,

Vội tìm đến chỗ ở an mới là.

Toại lòng, đắc ý, hết lo.

Luận giải ý nghĩa: Sống trong thời kỳ Hoán tán, chia ly, phải biết dựa nương vào người khác. Hào Cửu nhị đây ở giữa quẻ Khảm, tức là ở giữa cơn nguy hiểm, nên phải nương tựa vào Sơ Lục, lấy Sơ Lục làm như ghế ngồi

Tượng truyện bình thêm rằng: Tìm được lý tưởng để nương nhờ, tìm được vây cánh để nương nhờ trong thời kỳ phân ly, hoán tán, thế là được như nguyện vậy.

Suy ngẫm: Hào Cửu Nhị: dương cương đắc trung. Trong thời Hoán, nhân tâm ly tán, biết dựa vào cái gì mình sẵn có (Sơ Lục) là bạn hiền hoặc láng giềng làng nước, để khỏi bị cô lập. Có như vậy, địa vị Nhị mới được vững hơn.

Dự báo Hào 2 quẻ Phong Thủy Hoán: Hào tốt cho binh nghiệp (ỷ hào: cần phải có chỗ dựa, như người có căn cứ, sẽ tránh được ly tán). Quan chức có chỗ dựa dễ thăng tiến. Kẻ sĩ có người đỡ đầu để dễ thành đạt. Người thường giữ được cơ nghiệp; có vốn thì kinh doanh được. Số xấu phải bôn ba khó nhọc, có khi phải trốn tránh do tai nạn. 

Mệnh hợp: người gặp gian nan lúc đầu nhưng biết tìm chỗ dựa nên chấn hưng được cơ nghiệp. 

Mệnh không hợp: người gặp gian nan, nhưng gặp người giúp đỡ, tránh được sa cơ.

六 三 .     渙 其 躬 . 無 悔 .

象 曰 .     渙 其 躬 . 志 在 外 也 .

Lục tam: Hoán kỳ cung. Vô hối.

Hoán mà hoán tán niềm tây,

Thế thời sẽ khỏi rứt rây, phàn nàn.

Tượng viết:  Hoán kỳ cung. Chí tại ngoại dã.

Hoán tán niềm tây,

Là vì tâm trí đã quay ra ngoài.

Luận giải ý nghĩa: Một duyên do sinh ra chia rẽ, đó là lòng vị kỷ. Cho nên, muốn chấm dứt lòng chia ly, hoán tán, cần phải diệt trừ lòng vị kỷ. Có vậy mới khỏi hối hận, phàn nàn.

Tượng truyện bình thểm rằng: Hoán kỳ cung tức là quên mình vì người, bớt nghĩ đến quyền lợi riêng tư, mà lưu ý đến những điều ích quốc lợi dân bên ngoài.

Suy ngẫm: Hào Lục Tam: âm hào cư dương vị, trên lại ứng với Thượng Cửu. Là người vô tài, nhưng ở thời Hoán biết lột xác ích kỷ để theo Thượng lo việc đời, sẽ được vô hối.

Dự báo Hào 3 quẻ Phong Thủy Hoán: Hào bình: (hào 3 bất trung, bất chính, ví như kẻ tư lợi biết dứt bỏ tư lợi của mình). 

Quan chức dễ bị đổi về địa phương. Sĩ tử biết tu thân sẽ thành đạt. Người thường kinh doanh phát đạt. 

Mệnh hợp: Người biết tu thân, hy sinh quyền lợi cá nhân và nghĩa lớn, làm gương cho mọi người, giữ được phúc lộc.

Mệnh không hợp: cũng là người chí công vô tư, được mọi người kính trọng.

六 四 .     渙 其 群 . 元 吉 . 渙 有 丘 . 匪 夷 所 思 .

象 曰 .     渙 其 群 . 元 吉 . 光 大 也

Lục tứ: Hoán kỳ quần. Nguyên cát. Hoán hữu khâu. Phỉ di sở tư.

Hoán là hoán tán đảng bầy,

Thế thời mọi sự sẽ hay, sẽ lành.

Nhỏ tan, lớn tụ mới tình,

Thường nhân hồ dễ nghĩ thành được đâu.

Tượng viết: Hoán kỳ quần nguyên cát. Quang đại dã.

Hoán tán đảng bầy,

Thế thời mọi sự sẽ hay, sẽ lành.

Thực là cao đại, quang minh.

Luận giải ý nghĩa: Một tệ đoan xã hội, khiến cho nhân tâm ly tán, đó là nạn bè phái. Cho nên muốn đoàn kết quốc dân, trước hết phải dẹp nạn bè phái. Bè phái có dẹp đi, toàn dân mới trở thành một khối duy nhất, bao la hơn, vĩ đại hơn .

Tượng truyện bình thêm rằng: Dẹp được nạn bè phái, mang lại sự đoàn kết, nhất trí cho quốc dân, thực là sáng suốt và vĩ đại vậy.

Suy ngẫm: Hào Lục Tứ: đắc chính, lại ở thượng quái, gần kề với Cửu Ngũ, ví như vị đại thần có thể giúp vua hoán cải xã hội. Bằng cách nào? Tứ là người chính trực, nhận thấy bọn tiểu nhân vẫn xu phụng mình hoặc những tật xấu cũ của mình không thể làm được việc hoán, bèn lìa xa họ, sẽ có nhiều người tài giỏi giúp đỡ, hoặc theo được lối sống chính trực hơn.

Dự báo Hào 4 quẻ Phong Thủy Hoán: Hào tốt, là người biết bỏ lợi nhỏ để mưu cầu việc lớn. Sĩ tử có tài hơn người, làm nên sự nghiệp. Người thường biết hành động đúng, kinh doanh đắc lợi, nhiều tài lộc. 

Mệnh hợp: người biết bỏ bè đảng nhỏ để mưu cầu việc lớn, tạo dựng được sự nghiệp.

Mệnh không hợp: người có tài nhưng khi hợp, khi lìa bất nhất, không làm nên việc.

九 五 .     渙 汗 其 大 號 . 渙 王 居 . 無 咎 .

象 曰 .     渙 王 居 無 咎 . 正 位 也 .

Cửu ngũ: Hoán hãn kỳ đại hiệu. Hoán vương cư. Vô cữu.

Trong thời hoán tán ly tan,

Thế mà mệng lệnh vẫn ban xa gần.

Trong thời hoán tán phong trần,

Mà vua vững vị, lỗi lầm chi đâu.

Tượng viết: Hoán vương cư vô cữu. Chính vị dã.

Vua ở chẳng lầm,

Là vì ngôi vị thập phần hẳn hoi.

Luận giải ý nghĩa: Lúc nhân tâm ly tán, bậc vương giả cần phải hoạch định được những đường lối rõ rệt, ban bố được những mệnh lệnh đúng đắn sẽ làm tiêu tan đi cơn khủng hoảng. Trong thời kỳ hoán tán, điều cần nhất là nhà vua phải ăn ở cho ngay chính.

Tượng truyện bình thêm rằng: Trong thời kỳ hoán tán, chẳng những phải ban bố những mệnh lệnh đúng đắn, mà còn phải biết tung tiền tài, phát của cải, lúa gạo, để thu phục nhân tâm nữa.

Suy ngẫm: Hào Cửu Ngũ: dương cương trung chính, ở thời Hoán biết rằng phải hoán cải chế độ mới tồn tại được, bèn cương quyết tán cả sản nghiệp để mua lòng người, sẽ được bình an. Ví dụ thời loạn lạc, người giầu biết chia của cho kẻ nghèo sẽ tránh được tai vạ.

Dự báo Hào 5 quẻ Phong Thủy Hoán: hào vừa tốt vừa xấu, nhiều thay đổi, loạn lạc, gian nan, nhưng vượt qua được. 

Mệnh hợp: người có địa vị cao, có tài đức, thu phục được lòng người, giữ được sự nghiệp, phúc lộc. 

Mệnh không hợp: cũng là người có tiếng tăm, có khí tiết, vượt qua được hiểm nguy, tránh được ly tán.

上 九 .     渙 其 血 . 去 逖 出 . 無 咎 .

象 曰 .     渙 其 血 . 遠 害 也 .

Thượng Cửu: Hoán kỳ huyết. Khứ dịch xuất. Vô cữu.

Đánh tan cái hại, cái đau,

Dẹp tan những cái lo âu, hãi hùng.

Tượng viết: Hoán kỳ huyết. Viễn hại dã.

Hoạ hại đánh tan,

Những gì hoạ hại, lầm than chẳng gần.

Luận giải ý nghĩa: Trong thời kỳ hoán tán, chia ly, phải làm sao tránh được sự tàn sát lẫn nhau, sự lưu huyết, cũng như đánh tan được mọi sự hãi hùng. Như vậy, mới không lỗi.

Tượng truyện bình thêm rằng: Phải tránh xa những điều họa hại.

Suy ngẫm: Hào Thượng Cửu: đã ở thời Hoán sắp tàn, lại ứng với Cửu Tam ở dưới, ví như người giầu sang đã được lòng dân chúng, tránh được họa sát thân và không còn gì phải lo lắng nữa.

Dự báo Hào 6 quẻ Phong Thủy Hoán: Hào tốt, hết thời ly tán, có thể đổi nguy thành an. Quan chức vượt qua được gian nan, Sĩ tử có thể vượt qua vẫn bị để thành đạt. Người thường phải chờ thời để qua lúc khó khăn. 

Mệnh hợp: người ở địa vị cao vượt qua cơn biến động, có công an dân, cứu nước, giữ được phúc lộc. 

Mệnh không hợp: người biết thời sắp biến, biết rút lui đúng lúc, đổi nguy thành an. 

Để xem luận giải ý nghĩa các quẻ dịch khác vui lòng chọn tên quẻ ở bên dưới rồi kích vào Luận giải.